അയ്യോ... ന്റെ... കാളിയേ...

അയ്യമ്പിള്ളിക്കുന്ന് കയറുമ്പോഴേ പേങ്ങൻപാറ പൊലീസ്‌ സ്റ്റേഷൻ കാണാം. ചുറ്റുമതിലിലൊരു കാളവണ്ടിയുടെ ചിത്രമുണ്ട്. ഇലപ്പച്ചയും ചെങ്കല്ലും ചാലിച്ച്‌ ആരോ വരച്ചതാണ്. കാളക്കണ്ണിലെ ജീവന്റെ പെടപ്പ് ഇപ്പോഴും മങ്ങിയിട്ടില്ല. സ്‌കൂളിലേക്ക് പോകുന്നവഴി ഞാനതങ്ങനെ നോക്കിനിൽക്കും. മിക്കപ്പോഴും ഒന്നും സംഭവിക്കാറില്ല. എന്നാൽ ചില ദിവസങ്ങളിൽ കാളകൾ പതുക്കെ ചലിച്ചുതുടങ്ങും. ചെവിയാണ് ആദ്യം ആടുക. തുടർന്ന് വാലും. കസവു മുണ്ടുടുത്ത വണ്ടിക്കാരന്റെ കുപ്പായത്തിനു കാറ്റു പിടിക്കുന്നതോടെ ചരിവിറങ്ങി ഞാൻ സ്‌കൂളിലേക്ക്‌ ഓടും. ക്ലാസിലെത്തിയാലും നെഞ്ചിടിപ്പ് താഴാണ്ട് നിൽക്കും...

വരച്ചിടുന്ന ചിത്രങ്ങളിൽ നിന്നും ചിലതെല്ലാം ചലിയ്‌ക്കുന്നതുപോലെ എനിക്ക് തോന്നിത്തുടങ്ങിയത്‌ നാലിൽ പഠിക്കുമ്പോഴാണ്.

‘ഈ വല്ലിയിൽ നിന്നും ചെമ്മേ പൂക്കൾ പോവുന്നിതാ പറന്നമ്മേ...’

ചൊല്ലുന്നതിനൊപ്പം ഞാനന്ന് കുമ്പിട്ട് വരയ്‌ക്കുന്നുമുണ്ടായിരുന്നു. ചായം തേച്ചു നിവർന്നതും കൂട്ടത്തിൽ നിന്നൊരെണ്ണം ചിറകടിച്ചുയർന്നു...

ആരോടെങ്കിലും പറയാതെ വയ്യ... അടുക്കളയിലേക്കാണ് ഓടിച്ചെന്നത്. കുപ്പച്ചീര വെടിപ്പാക്കിക്കൊണ്ടിരുന്ന അമ്മയ്‌ക്ക്‌ അതൊന്നും കേൾക്കാനുള്ള നേരമില്ലായിരുന്നു. പിന്നീടങ്ങനെ പലതും കണ്ടു. അതിലൊന്നായിരുന്നു പേങ്ങൻപാറ സ്റ്റേഷന്റെ ചുമർക്കാഴ്‌ച...

പേങ്ങൻപാറ പൊലീസ്‌ സ്റ്റേഷന്റെ പരിസരം നിറയെ ചിതൽപ്പുറ്റുകളാണ്. സൂക്ഷിച്ചുനോക്കിയാൽ പുറ്റുകൾക്കിടയിലൂടെ പടംപൊഴിച്ചുപോയ മൂർഖൻമാരുടെ പാമ്പുറകൾ കാണാം. മണലു കയറ്റിയ ടിപ്പറും തുരുമ്പിച്ച ടൂവീലറുകളുമാണ് പിന്നാമ്പുറത്ത് കിടന്നിരുന്നത്. ടിപ്പറിൽ നിറച്ചിരുന്ന മണ്ണിനു മീതെ മഴക്കാലത്തൊരു പുളിമരം കിളിർത്തു വന്നിരുന്നു. ഇപ്പോഴത്‌ വളർന്നു ചില്ലവിരിയ്‌ക്കാൻ തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. ടിപ്പറിനെ തുളച്ച്, മണ്ണിന്റെ ആഴങ്ങളിലേക്ക് അതിന്റെ വേരുകൾ ആഴ്‌ന്നുപോയിരുന്നു.

മെലിഞ്ഞു പൊക്കമുള്ള പാറാവുകാരനാണ് എല്ലാറ്റിനും കാവൽ. എല്ലാകാലത്തിനും അതീതനായ ഒരുവനെപ്പോലെയാണ് അയാൾ അവിടെ തോക്കുംപിടിച്ച്‌ നിന്നിരുന്നത്. അനക്കമറ്റ അയാളുടെ നിൽപ്പും അതിനോട്‌ മെരുങ്ങുന്ന സ്റ്റേഷനും വാട്ടർകളറിൽ ഞാൻ വരച്ചിട്ടുണ്ട്. അതു കണ്ടിട്ടാണ് പാപ്പൻ എനിക്ക് ചായക്കൂട്ടുകൾ വാങ്ങാനുള്ള പൈസ തന്നു തുടങ്ങിയത്.

ചിത്രീകരണം: സുധീഷ് കോട്ടേമ്പ്രം

കാളവണ്ടിച്ചിത്രത്തെക്കുറിച്ച് ആദ്യമെന്നോട്‌ സംസാരിക്കുന്നത് പാപ്പനാണ്. പാപ്പൻ എന്റെ അപ്പൂപ്പനാണ്. ശരിക്കുമുള്ള പേര് ഭൈരവൻ. കുഞ്ഞിലേ മുതൽ ഞാനദ്ദേഹത്തെ പാപ്പനെന്ന് വിളിച്ചുപോയി. മൂപ്പർക്ക് ആ വിളി ഇഷ്ടവുമായിരുന്നു. പൊക്കം കുറഞ്ഞ് മസിൽപ്പെരുക്കമുള്ള ആളായിരുന്നു. മുടി നീട്ടി വളർത്തും.മുറ്റത്ത് തീയും കാഞ്ഞിരിക്കുമ്പോഴാണ് ഓരോന്നു പറയുക... പാപ്പന്റെ സംസാരത്തോടൊപ്പംആഴിയിലെ കനലുകൾ ഇടയ്‌ക്കിടെ പൊട്ടും. തീച്ചൂടുംപറ്റി ശ്രദ്ധയോടെ ഞാനതെല്ലാം കേട്ടിരിക്കുമായിരുന്നു.

ശ്രദ്ധയാണ് എല്ലാറ്റിന്റേം മൂലമെന്ന് പാപ്പൻ പറയും. വരയ്‌ക്കുന്നവന് ആദ്യം വേണ്ടതും അതുതന്നെയാണ്. പിന്നീടേ ചായക്കൂട്ട് ഉപകരിക്കൂ.

കാളീപൂജയ്‌ക്കുള്ള തറ പാപ്പനാണ് ഒരുക്കിയിരുന്നത്. കുരുത്തോല ചാർത്തിനൊപ്പം കളം നിറയെ ചോപ്പും കറുപ്പും നിറയും. കരിങ്കാളിയുടെ ദേഹം കരിനീലയാണ്. കുന്നിൻമോളിലുള്ള പ്രത്യേകതരം കല്ലുകൾ പൊടിച്ചാണ് കാളിക്കു വേണ്ടുന്ന നിറക്കൂട്ട് പാപ്പൻ തയ്യാറാക്കിയിരുന്നത്. ഞാനിതുവരെ അത്തരം കല്ലുകൾ ശേഖരിക്കുന്ന പാറയിടുക്കുകൾ കണ്ടിട്ടില്ല. എന്നെ ഒരിക്കൽ അവിടേക്ക്‌ കൊണ്ടുപോകാമെന്ന് പാപ്പൻ വാക്കുതന്നിട്ടുണ്ട്.

ഈയിടെയായി പാപ്പന് ഇടയ്‌ക്കിടെ സ്ഥലകാലബോധം നഷ്ടപ്പെടും. ചിലപ്പോൾ കൊച്ചുന്നാളിലെ ഓർമകളിൽ നിന്നാവും മൂപ്പര് സംസാരിക്കുക. മറ്റു ചിലപ്പോൾ വരാനിരിക്കുന്ന ഏതോ കാലത്തിലേക്ക് എത്തിയതുപോലെയാവും പേച്ച്. അദ്ദേഹത്തിന് ഏതു കാലത്തിലേക്കും സഞ്ചരിക്കാനുള്ള കഴിവുണ്ടെന്ന് ഞങ്ങളുടെ കൂട്ടര് പറയുമായിരുന്നു.

ഈയാണ്ടത്തെ മഴക്കെടുതിയും കഴിഞ്ഞ്‌ സ്‌കൂളിലേക്ക് പോകുമ്പോൾ, കുടുക്കയും പൊട്ടിച്ചോണ്ട് പാപ്പൻ എന്നെ കാത്തുനിൽപ്പുണ്ടായിരുന്നു. കൈക്കുള്ളിൽ പാപ്പൻ ചേർത്തുപിടിച്ച നാണയങ്ങൾക്കൊരു തീച്ചൂട്. നീയിത്തിരി ചായം പാപ്പനുംകൂടി വാങ്ങിക്കോയെന്നു പതിവില്ലാതെ പറയുകയും ചെയ്‌തു.

പേങ്ങൻപാറ സ്റ്റേഷന്‌ മുന്നിൽ എത്തിയതും ഞാൻ പോക്കറ്റിലേക്ക് കൈയിട്ടു. നാണയങ്ങളുടെ ചൂട് അപ്പോഴുമുണ്ട്. നടപ്പ് സാവകാശമാക്കി. ഒപ്പമുണ്ടായിരുന്ന കുട്ടികൾ താഴേക്ക് പോയിരുന്നു. സ്റ്റേഷൻചുമരിലെ ചിത്രത്തിൽ നിന്നിറങ്ങിയ കാളകൾ എടുപ്പിലേക്ക് കയറിനിന്നു പുല്ലുമേയുന്നതു കണ്ടു. കാളവണ്ടിക്കാരനെ കാണാനില്ല. അങ്ങോര് എവിടെപ്പോയി? ചെങ്കല്ലടർന്ന ഭാഗത്തുകൂടി ഞാൻ സ്റ്റേഷനിലേക്ക് നോക്കി. പാറാവുകാരൻ അവിടെത്തന്നെയുണ്ട്. ടിപ്പറിനുമീതെ വളർന്നുമുറ്റിയ പുളിമരം പൂവിട്ടു തുടങ്ങിയിരുന്നു. കുഞ്ഞു കായകളോടൊപ്പം പുളിയുടെ തളിരില തിന്നാൻ നല്ല രസമാണ്... അതോർത്തപ്പോൾ ഉമിനീര് കുമിഞ്ഞു. അപ്പോഴേക്കും ബെല്ലടി കേട്ടു. ഒന്നു തല ഉയർത്തി നോക്കിയ കാളകൾ അനുസരണയോടെ വീണ്ടും ചുമരിലേക്ക് ചേക്കേറി. വെയിൽപ്പാളികൾക്കിടയിലൂടെ പറന്നെത്തിയ കാളവണ്ടിക്കാരൻ വീണ്ടും തലപ്പാവണിഞ്ഞു.

ചിത്രീകരണം: സുധീഷ് കോട്ടേമ്പ്രം

കുത്തുവിട്ട പുസ്‌തകങ്ങളും ചേർത്തുപിടിച്ച് ഞാൻ സ്‌കൂളിലേക്ക് പാഞ്ഞു. ഓടിയിട്ടും ഓടിയിട്ടും തീരാത്തതുപോലെ എനിക്ക് മുന്നിൽ അപ്പോഴും വഴികൾ മുളച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു. ക്ലാസിലെത്തിയിട്ടും അണപ്പ് മാറാൻ നേരമെടുത്തു. നീയെന്തേ താമസിച്ചതെന്ന് കൂട്ടുകാര് ചോദിച്ചു. ഞാനൊന്നും മിണ്ടിയില്ല...

ചീരുപ്പെണ്ണിന്റെ കൊലക്കേസോടെയാണ് ഞങ്ങളുടെ പേങ്ങൻപാറ പൊലീസ്‌ സ്റ്റേഷനെക്കുറിച്ച് പുറംലോകം അറിയുന്നത്. എനിക്ക് അതെല്ലാം കേട്ടറിവേയുള്ളൂ. പെരുംകള്ളനായ ഒരുവൻ ഞങ്ങളുടെ കൂട്ടത്തീന്നൊരു പെണ്ണിനെ ശ്വാസംമുട്ടിച്ചു കൊന്ന കേസായിരുന്നു അത്. അന്തിത്തിരി കൊളുത്തേണ്ട നേരത്താണ് അരുംകൊല നടന്നത്. സ്‌കൂളിലെ കഞ്ഞിവയ്‌പ്പുകാരിയായിരുന്നു ചീരുപ്പെണ്ണ്. പണീം കഴിഞ്ഞ് പതിവുപോലെ അവൾ കടവിലേക്കിറങ്ങി. കുളി കഴിഞ്ഞ്‌ ഈറൻ മാറാൻ തുടങ്ങുന്നതേയുണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ. കുളിച്ചു കുതിർന്ന അവളുടെ കാലിൽ പിടിച്ചുവലിച്ചാണ് കൊലയാളി വെള്ളത്തിനടിയിലേക്ക് മുങ്ങിയത്. പെണ്ണിന്റെ തോളിലേക്ക് ഇരുകാലും കയറ്റി, വെള്ളത്തിനടിയിൽ അവൻ ശ്വാസം പിടിച്ചുനിന്നു. കുമിളകൾ നിലച്ച്, അവളുടെ ഉയിര് പോകുംവരെ ആ നിൽപ്പ് തുടർന്നു...

രണ്ടുദിവസം കഴിഞ്ഞാണ് ആറിന്റെ മറുകരയിൽ ശവം പൊന്തിയത്. കരയ്‌ക്കടുപ്പിക്കുമ്പോൾ മുഖം അപ്പാടെ മീൻ തിന്നിരുന്നു. ജീവനൊടുക്കിയെന്നാണ് ആദ്യം കരുതിയത്. പോസ്റ്റുമോർട്ടം കഴിഞ്ഞതോടെ, ആരോ കൊന്നതാണെന്ന് മനസ്സിലായി.നഖങ്ങൾക്കടിയിൽ പറ്റിയിരുന്ന തൊലിയും ചോരക്കറയും മറ്റാരുടേയോ ആയിരുന്നു. അന്വേഷണം നീണ്ടു. പലരേയും ചോദ്യം ചെയ്‌തു. ഒടുവിൽ വള്ളോത്തിക്കാവീന്നൊരു കള്ളനെ അറസ്റ്റു ചെയ്‌തു കൊണ്ടുവന്ന്‌ അത് തീർപ്പാക്കി...

കേസ് അന്വേഷിച്ച പൊലീസേമാന്റെ പേരും ഞങ്ങളുടെ സ്‌കൂള് പണി കഴിപ്പിച്ച തമ്പുരാന്റെ പേരും ഒന്നു തന്നെയായിരുന്നു. നടന്ന സംഭവങ്ങളെല്ലാം പാപ്പൻ വിവരിക്കുമ്പോൾ ഞാൻ മാത്രമാണ് പേരിലെ പ്രത്യേകത ശ്രദ്ധിച്ചത്. എനിക്കത് ശ്രദ്ധിക്കാനൊരു കാരണവുമുണ്ടായിരുന്നു.

അതു വഴിയേ പറയാം.

പേങ്ങൻപാറയിലെ കൊട്ടാരം സ്‌കൂളിലായിരുന്നു എന്റെ പഠനം. ഏഴുവരെ തോൽക്കാണ്ട് പഠിച്ചു. എട്ടിലും ഒൻപതിലും ഓരോ തവണ തോറ്റേച്ചായിരുന്നു പത്തിലേക്കുള്ള കേറ്റം. പത്താംക്ലാസിനു നാലു ഡിവിഷനുകളാണ് ഉണ്ടായിരുന്നത്. തോൽക്കുമെന്ന് ഉറപ്പായ കുട്ടികളെ മറ്റു ക്ലാസുകളിൽനിന്നും അടർത്തിയെടുത്ത് ഉണ്ടാക്കിയൊരു ഡിവിഷനായിരുന്നു ‘പത്തു ഡി.’ ഞങ്ങളുടെ കൂട്ടരായിരുന്നു കൂടുതലും...

കൊട്ടാരം സ്‌കൂൾ പണിയിച്ചത് പൊന്നുതമ്പുരാനാണെന്ന് കുഞ്ഞുമൂസദ്‌ സാറ് ഇടയ്‌ക്കിടെ അഭിമാനത്തോടെ പറയും. മൂസദിന്റെ പറച്ചിൽപോലെ സ്‌കൂളിന്റെ മേൽക്കൂരയ്‌ക്കും ഉരുപ്പടികൾക്കും നല്ല പഴക്കവും ഉറപ്പുമുണ്ടായിരുന്നു. കെട്ടും മട്ടും കണ്ടാൽ രാജകൊട്ടാരം തന്നെ! മട്ടുപ്പാവിലൊരു കൂറ്റൻ നാഴികമണി കെട്ടിത്തൂക്കിയിട്ടുണ്ട്. തമ്പുരാന്റെ ഓർമദിവസം മാത്രമേ അതിപ്പോൾ മുഴക്കാറുള്ളൂ.

നാടുവാണിരുന്ന തമ്പുരാന്റെ എണ്ണച്ചായച്ചിത്രമാണ് മറ്റൊരു പ്രത്യേകത. പൂജയെടുപ്പിന് പാട്ടുകച്ചേരി നടക്കുന്ന ഹാളിലായിരുന്നു വലിപ്പമേറിയ ആ ചിത്രം. ആനക്കൊമ്പിന്റെ നിറമുള്ള പെയിന്റിലാണ് തമ്പുരാന്റെ പേര് എഴുതിവച്ചിരുന്നത്. ഭരിച്ചിരുന്ന കാലയളവ്‌ തൊട്ടുതാഴെയുണ്ട്. കണക്കുകൂട്ടി നോക്കിയാൽ അങ്ങോരുടെ ഭരണകാലത്ത് ഞങ്ങളുടെ പാപ്പനൊരു പതിനാറ്, പതിനേഴ് വയസ്സു കാണും. പാപ്പനന്ന് തേനെടുക്കാനും മറ്റും കാട്ടിൽപോകുന്ന സമയമാണ്. പിന്നീടാണ് ഇഞ്ചിപ്പണിക്ക് മല കയറുന്നത്.

എനിക്ക് പാപ്പന്റെ ഛായയാണെന്ന് അച്ഛന്റെ മൂത്ത പെങ്ങൾ പറയും. കടുവയുടെ ആക്രമണത്തിൽ വലംകണ്ണു പോയെങ്കിലും അപ്പച്ചി ഇപ്പോഴും ജീവിച്ചിരിപ്പുണ്ട്. ഒരു കെട്ടു പൊകലയുമായി, പുഴ കടന്ന്, ഞാനും പാപ്പനും കൂടി വല്ലപ്പോഴും അവരെ കാണാൻ ചെല്ലുമായിരുന്നു.

‘പൂവിങ്കകാവി ഭഗവതിയമ്മേടെ

ആങ്ങളമാരൊരു കീരി വളർത്തി

കീരിയെ കീരിയെ കണ്ടാലറിയാം

ഞാൻ വളർത്തുന്നോരു ചെങ്കീരി’...

എന്നവർ നീട്ടിപ്പാടും. ചില പാട്ടുകളെന്നെ പഠിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഞാനതെല്ലാം ഉറക്കെ പാടുമായിരുന്നു. ഒരിക്കൽ കൈമൾ മാഷ് അതു കേട്ടുകൊണ്ടാണ് ക്ലാസിലേക്ക് കയറിയത്. അശ്രീകരമെന്നും പറഞ്ഞ് എന്നെ പുറത്താക്കി. വരാന്തയിലെ ഏറുകാലേലുള്ള നിൽപ്പുശിക്ഷ ഒരാഴ്‌ചത്തേക്ക് നീണ്ടു. എന്റെ ഉച്ചക്കഞ്ഞി ആ ദിവസങ്ങളിൽ മുടക്കുകയും ചെയ്‌തു.

ചിത്രീകരണം: സുധീഷ് കോട്ടേമ്പ്രം

നേരം മിനുമിനാ മിനുങ്ങി തുടങ്ങുന്ന നേരത്തുതന്നെ ഞാൻ കുടീന്നിറങ്ങും. വഴി നീളെയുള്ള കാഴ്‌ചകളും കണ്ട് സ്‌കൂളിലെത്തുമ്പോൾ പ്യൂൺ പിഷാരടി ക്ലാസുകൾ തുറക്കുന്നതേയുണ്ടാവൂ. അരിയും പയറുമെടുക്കാൻ എത്തുന്ന വെപ്പുകാരി വിയർത്തൊലിച്ച് കൈമൾ മാഷിന്റെ മുറിയിൽനിന്നും ഇറങ്ങിപ്പോകുന്നത് കാണാം. പിള്ളേരും ടീച്ചർമാരും വരാൻ പിന്നേം കുറേ നേരമെടുക്കും. തെക്കേ മതിലിന്റെ അറ്റത്തുപോയി മുള്ളിയേച്ച് ഞാൻ നേരെ ഹാളിലേക്ക് ചെല്ലും. ചുമരിലെ എണ്ണച്ചായച്ചിത്രങ്ങൾ നോക്കിനിൽക്കുമ്പോൾ തമ്പുരാന്റെ പടത്തിന് കൈമൾ മാഷുമായി എന്തൊക്കെയോ സാമ്യങ്ങളുള്ളതുപോലെ തോന്നും. കാതിലെ രോമക്കെട്ടും കടുക്കനും മാത്രമല്ല, മറ്റു പലതിനും സാമ്യങ്ങളേറെയുണ്ട്. ചുറ്റും ആരുമില്ലെന്ന് ഉറപ്പിച്ചേച്ച് ‘എടാ ചീക്കച്ചണ്ണാ, ധൈര്യമുണ്ടേ ഇറങ്ങിവാടാ’ എന്നു തമ്പുരാനെ ഞാൻ കളിയാക്കി വിളിക്കും.

അപ്പോൾ ചുമരിൽനിന്നും തമ്പുരാനെന്നെ തുറിച്ചുനോക്കും.

തമ്പുരാന്റേതു കൂടാതെ തമ്പുരാട്ടിമാരുടെ ചിത്രങ്ങളും ഹാളിലുണ്ടായിരുന്നു. ഒരെണ്ണം കുഞ്ഞിനേയും എടുത്തോണ്ടു നിൽക്കുന്ന തമ്പുരാട്ടിയാണ്. മറ്റവൾ കുറച്ചുകൂടി ചെറുപ്പമാണ്. കൈമൾ മാഷ് നീട്ടിച്ചൊല്ലുന്നതുപോലെ, “ലോലമോഹനമായ്‌ത്തങ്കപ്പങ്കജത്തെ വെല്ലും വലംകാലിടത്തു തുടക്കാമ്പിൽ കയറ്റിവെച്ചും...” എന്നതാണ് ചെറുപ്പക്കാരിയുടെ ഭാവം. ചെങ്കല്ലിൻചോപ്പുള്ള പട്ടുസാരിയാണ് അവൾ ചുറ്റിയിരുന്നത്. അതിൻമേൽ തിളങ്ങുന്ന ചിത്രപ്പണികളുണ്ട്.

കുങ്കുമപ്പൊട്ടും തൊട്ടുനിൽക്കുന്ന തമ്പുരാട്ടിമാരുടെ ചിത്രം കാണുമ്പോൾ എനിക്ക് കുറുമ്പു തോന്നും. ഇവരേലും സൗന്ദര്യമുള്ള പെണ്ണുങ്ങള് ഞങ്ങളുടെ കൂട്ടത്തിലുണ്ടെന്ന് ഞാനോർക്കും. പൊന്നണിയിച്ച് അതുങ്ങളെ ഇതുപോലെ നിർത്തിയാൽ തമ്പുരാട്ടിമാര് പിന്നാക്കം പോവൂന്നുള്ളത് ഉറപ്പായിരുന്നു. ഇങ്ങനെയൊക്കെ വിചാരിക്കുമെങ്കിലും, ഇളയ തമ്പുരാട്ടിയെ എനിക്ക് ഇഷ്ടമായിരുന്നു. നിറം മങ്ങിയ അവരുടെ പുടവ മാറ്റി പുത്തനൊന്നു വരച്ചുചേർക്കുന്നത് ഓർക്കുമ്പോഴേ എനിക്കത് ചെയ്യാൻ ധൃതി കൂടും.

ദസറ ആഘോഷങ്ങൾ കഴിഞ്ഞതിന്റെ പിറ്റേന്ന് ഞാനവരുടെ ചിത്രത്തിനു മുന്നിൽ പോയി കണ്ണിമ വെട്ടാതെ കുറേനേരം നോക്കിനിന്നു. ആരോ ചാർത്തിയ അരളിപ്പൂമാല പടത്തിൽനിന്നും പൊട്ടിവീണു കിടന്നിരുന്നു. നോക്കുന്തോറും എണ്ണച്ചായച്ചിത്രം മങ്ങുന്നതുപോലെ തോന്നി. പുടവയുടെ നിറമാണ് ആദ്യം വാർന്നു തുടങ്ങിയത്. പിന്നീട് കുങ്കുമവർണം അടർന്നു. ചായമൊരുക്കി അതൊക്കെ പുതുക്കണം, ഞാൻ തീരുമാനിച്ചു.

“എടാ ചെക്കാ നീ ആവശ്യമില്ലാത്ത പണിക്കൊന്നും നിക്കണ്ടാട്ടോ...’’

തമ്പുരാട്ടിയുടെ ചുണ്ടുകളാണ് ആദ്യം ചലിച്ചു തുടങ്ങിയത്. പിന്നീട് അവരുടെ ഇമകൾ അനങ്ങി. കൊലുസണിഞ്ഞ വലംകാൽ പുറത്തേക്ക് വച്ച് അവർ ചിത്രത്തിൽനിന്നും ഇറങ്ങി വരുമെന്ന് എനിക്ക് തോന്നി. എന്നാൽ സാരിത്തുമ്പു പിടിച്ചിരുന്ന കൈ ഉയർത്തി, മുഖമൊന്ന് തുടച്ചിട്ട്, ചിത്രത്തിലേക്ക് പതിഞ്ഞുനിന്നോണ്ടു തന്നെ അവർ സംസാരം തുടർന്നു...

“കഴിഞ്ഞ ദിവസം നീ ഞങ്ങളുടെ തമ്പുരാനെ അസഭ്യം പറഞ്ഞൂല്ലേ...”

ചിത്രീകരണം: സുധീഷ് കോട്ടേമ്പ്രം

തമ്പുരാട്ടി അങ്ങനെ ചോദിച്ചപ്പോൾ ഞാനങ്ങ് വല്ലാണ്ടായി. ഒരു ചിത്രത്തിനു മുന്നിൽനിന്നു പറയുന്നത് മറ്റു ചിത്രങ്ങളിലുള്ളവർക്ക് കേൾക്കാൻ കഴിയില്ലെന്നായിരുന്നു എന്റെ വിചാരം. കുടിയിരുത്തിയ പിതൃക്കളുടെ കല്ലുകൾക്കു മുന്നിലെ ഞങ്ങളുടെ തേട്ടങ്ങളൊക്കെ അങ്ങനെയായിരുന്നു. ഓരോ പിതൃക്കളോടും പറയേണ്ടത് അവരവരുടെ കല്ലിനു മുന്നീപ്പോയി പറയണം. അതാതു കല്ലിൽ കുടിയിരിക്കുന്ന ആൾക്ക് മാത്രമേ അത് കേൾക്കാനാവൂ.

എന്തായാലും ആ ധാരണയൊക്കെ തെറ്റി. തമ്പുരാന്റെ മുന്നീപ്പോയി ഞാൻ വിളിച്ച ചീത്തകൾ തമ്പുരാട്ടി കേട്ടിരിക്കുന്നു.

“ഇനിയങ്ങനെയൊന്നും പാടില്ല. നന്നായി പഠിച്ച് നീ മെട്രിക്കുലേഷൻ പാസ്സാകാൻ നോക്കൂ...’’

പഴയകാലത്തിൽ നിന്നാണ് തമ്പുരാട്ടി സംസാരിക്കുന്നത്. ഇപ്പോഴാണെങ്കിൽ മെട്രിക്കുലേഷൻ എന്നൊന്നും പറയില്ലല്ലോ. എന്തായാലും എന്നോടവർക്ക് സ്നേഹമുണ്ട്. ഞാനിങ്ങനെ എക്കാലവും പീറപിടിച്ചു നടക്കരുതെന്ന് അവർക്ക് ആഗ്രഹമുണ്ടാവാം. തമ്പുരാനെ ചീത്തവിളിച്ചിട്ടും ആ സ്നേഹത്തിനൊരു കുറവുമുണ്ടായിട്ടില്ല. അധികം വൈകാതെ അവരെയൊന്നു പുതുക്കി വരയ്‌ക്കണം. ഞാൻ കുറച്ചുകൂടി അടുത്തേക്ക് ചെന്ന് ഏതൊക്കെ നിറങ്ങളാണ് ചേർക്കേണ്ടതെന്ന് സങ്കൽപ്പിച്ചു നോക്കി. പുടവയുടെ നിറം അടിമുടി മാറ്റണം. കൺപീലികൾ കുറച്ചുകൂടി കനപ്പിക്കണം. മാറിലെ തുടിപ്പിനു അൽപ്പംകൂടി മിഴിവാകാം.

ഞാനങ്ങനെ ഓരോന്നു നിനച്ചു നിൽക്കുമ്പോഴാണ് ഇമ വെട്ടിച്ചുകൊണ്ട് തമ്പുരാട്ടി സംസാരിച്ചു തുടങ്ങിയത്. ഞാനവരുടെ ഭംഗീല് അലിഞ്ഞുപോയതിനാൽ അവരെന്താണ് പറഞ്ഞതെന്ന് കേട്ടില്ല. ഇതിനിടയിൽ മറ്റേ തമ്പുരാട്ടിയുടെ കൊച്ചുണർന്ന് കരയുകയും ചെയ്‌തു.

“ഒന്നൂടി പറയുമോ. ഞാൻ കേട്ടില്ല...”

“ഓ... ഈ ചെക്കന്റെ കാര്യം... എടാ ചെക്കാ, പുതുക്കുന്നെങ്കിൽ നിനക്കെന്നെ മാത്രമല്ല, കടന്നുപോയൊരു കാലത്തെക്കൂടി പുതുക്കേണ്ടിവരും. അതൊക്കെ ഇടങ്ങേറാവൂട്ടോ...”

അവരെന്താണ് ഉദ്ദേശിച്ചതെന്ന് എനിക്ക് മനസ്സിലായില്ല. ചിത്രത്തെയെന്നപോലെ കാലത്തെ എങ്ങനെയാണ് പുതുക്കുക. തമ്പുരാട്ടി ജീവിച്ചിരുന്ന കാലത്തെക്കുറിച്ച് എനിക്ക് അധികമൊന്നുമറിയില്ല. കനലെരിയുന്ന സന്ധ്യയ്‌ക്ക്‌ പാപ്പൻ ചിലത് പറഞ്ഞുതന്നിട്ടുണ്ട്. അതൊക്കെവച്ച് എങ്ങനെയൊരു കാലത്തെ പുതുക്കും... ഞാനങ്ങനെ മിണ്ടാട്ടംമുട്ടി നിൽക്കുമ്പോഴാണ് ഞങ്ങളുടെ ചരിത്രാധ്യാപകനായ കുഞ്ഞുമൂസദ് സാറ് ഹാളിലേക്കു വന്നത്. അങ്ങേരെ കണ്ടപാടെ ഞാനവിടെനിന്നുമിറങ്ങി. തിരിഞ്ഞുനോക്കുമ്പോൾ, മുടിയിഴ കോതിക്കൊണ്ടിരുന്ന കൈ താഴേക്കിട്ട്, തമ്പുരാട്ടി വീണ്ടും ചിത്രമാകുന്നത് കണ്ടു.

അന്നു വൈകിട്ട് കുടിയിലേക്ക് തിരിച്ചെത്തുമ്പോൾ സ്‌കൂളിലെ വിശേഷങ്ങൾ പാപ്പനോടു പറയണമെന്നുണ്ടായിരുന്നു. പാപ്പൻ അപ്പോൾ ഇറച്ചി ചതച്ച് അതിലിത്തിരി എരിവു ചേർക്കുന്ന തിരിക്കിലായിരുന്നു. പാപ്പന് റാക്ക് കുടിക്കണമെങ്കിൽ മേമ്പൊടിയായി വേണ്ട വിഭവമാണ് ഇടിയിറച്ചി. അതിപ്പോ എന്തിന്റേതായാലും പാപ്പനൊരു വിരോധവുമില്ല. ഉപ്പും പുരട്ടി നല്ല ഉണക്കുള്ളത് വേണം. പാപ്പൻ കുടി തുടങ്ങിയതും ഞാൻ അടുത്തു ചെന്നിരുന്നു.

“പാപ്പാ, ഞാനൊരു കൂട്ടം ചോദിക്കട്ടെ...”

“നീ ചോയിക്ക്...”

“ഞങ്ങള്ട സ്‌കൂളിലൊരു തമ്പുരാന്റെ പടമില്ലേ... അങ്ങേരെങ്ങനാ ചത്തത്? അവിടെ രണ്ടു തമ്പുരാട്ടിമാരുണ്ടല്ലോ... ഒരിത്തിക്കൊരു കൊച്ചുമുണ്ട്. അവരുമായി അങ്ങേർക്കെന്നാ ബന്ധമാ... മൂപ്പര് അതുങ്ങളുടെ കെട്ടിയോനാണോ... അതോ മൂത്താങ്ങളയോ?”

“ഓ... ബന്ധമൊന്നും എനിക്ക് അറിയില്ല.. പിന്നെ ആ തമ്പുരാനുണ്ടല്ലോ... അങ്ങോർക്ക് വിഷം കൊടുത്താ കൊന്നത്.”

തമ്പുരാന് ആരാണ് വിഷം കൊടുത്തത്... എന്തിനാണ് അങ്ങോരെ കൊന്നത്... ചോദിക്കാൻ തുടങ്ങുന്നതിനു മുന്നേ പാപ്പൻ എഴുന്നേറ്റു കുടീലേക്ക് കയറി. ഇനീപ്പോ പുറത്തേക്ക് വരണമെങ്കിൽ നേരം മിനുങ്ങണം. മുറ്റത്ത് കായാൻ കൂട്ടിയിരുന്ന തീയിലേക്ക് നോക്കി കുറച്ചുനേരം തനിച്ചിരുന്നിട്ട് ഞാനെന്റെ കുടിയിലേക്ക് പോന്നു. ഉറക്കം വന്നില്ല. കണ്ണടച്ചാൽ ഹാളിലെ ചിത്രമാണ് മനസ്സിൽ. പുറത്ത് കാവലുണ്ടായിരുന്ന പാപ്പന്റെ പട്ടികള് പേടിച്ചിട്ടെന്നപോലെ കുരയ്‌ക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു. ആന ഇറങ്ങിയിട്ടുണ്ടാവുമോ... കൊഴുപ്പേൽ മുക്കിയ പന്തങ്ങളും കൊട്ടാനുള്ള പാട്ടയുമെടുത്ത് അടുത്തുവെച്ചിട്ട് ഞാൻ കിടന്നു.

കുറച്ചുനേരം കഴിഞ്ഞ് നായ്‌ക്കളുടെ കുര നിലച്ചു. എല്ലാമൊന്നു ശാന്തമായപോലെ... മലമുകളിൽ നിന്നൊരു വെട്ടം താഴേക്കിറങ്ങിവരുന്നത് ഞാൻ കണ്ടു. മരങ്ങൾക്കിടയിലൂടെ കുറച്ചേറെയത് താഴേക്ക് വന്നെങ്കിലും മേപ്പോട്ടു തന്നെ കയറിപ്പോയി. എന്റെ ഒറ്റച്ചെന്നി പെടഞ്ഞു. ഉറക്കമില്ലാതെ വരുമ്പോൾ പുരട്ടാനായി പാപ്പൻ തയ്യാറാക്കി തന്നിരുന്ന ഇലമരുന്നും നെറുകയിൽ തേച്ച്, ഞാൻ കിടക്കയിലേക്ക് കമിഴ്‌ന്നു.

പിറ്റേന്ന് നേരത്തെ സ്‌കൂളിലെത്തി. ക്ലാസ് മുറികൾ അടഞ്ഞു കിടന്നിരുന്നു. വരാന്തയിലൂടെ നടന്ന് ഹാളിലേക്ക് ചെന്നു. ഹാളിന്റെ ഒരു വാതിൽ പാതി തുറന്നു കിടപ്പുണ്ടായിരുന്നു. ഒച്ചയുണ്ടാക്കാതെ അകത്തേക്ക് കയറി. മൂന്നാലു ബെഞ്ചുകൾ ആരോ അടുപ്പിച്ചിട്ടിട്ടുണ്ട്. പൊട്ടിയ കുപ്പിവളകൾ ബെഞ്ചുമ്മേൽ ചിതറിക്കിടന്നിരുന്നു. ഞാൻ തമ്പുരാട്ടിയുടെ അടുത്തേക്ക് ചെന്നു. അവരുടെ കഴുത്തേലും മുഖത്തുമെല്ലാം നഖപ്പാടുകൾ... കണ്ണുകൾ കരഞ്ഞു വീർത്തിരുന്നു...

“എന്തുപറ്റി തമ്പുരാട്ടിക്ക്? ഈ ചീക്കച്ചണ്ണൻ തമ്പുരാട്ടിയെ എന്തേലും ചെയ്‌തോ...”

എന്റെ ചോദ്യം കേട്ട് തമ്പുരാട്ടി ഞെട്ടി. തമ്പുരാനെ അങ്ങനെയൊന്നും വിളിക്കരുതെന്ന് അവരെന്നോടു പറഞ്ഞു. ഞാൻ തമ്പുരാനെ നോക്കി. ഇത്രയും കാലത്തിനിടയിൽ ഇടയ്‌ക്കിടെ തുറിച്ചു നോക്കുന്നതല്ലാതെ, അയാൾ ആ ചിത്രത്തിൽനിന്നും അനങ്ങിയിട്ടില്ല. ഇയാളല്ലെങ്കിൽ മറ്റാരാവും തമ്പുരാട്ടിയെ ഉപദ്രവിച്ചിട്ടുള്ളത്. സ്‌കൂളിൽനിന്ന് റിട്ടയർ ചെയ്‌ത ഹെഡ്മാഷുമ്മാരുടേയും കാലാകാലങ്ങളിൽ സ്‌കൂളുകൾ ഭരിച്ചിരുന്ന മാനേജർമാരുടേയും ഫോട്ടോകൾ ചുമരിലുണ്ടായിരുന്നു. ഞാൻ ഓരോ ചിത്രത്തിന്റേയും അടുത്തേക്ക് ചെന്ന് സൂക്ഷ്മതയോടെ നോക്കി. ആരാടാ കഴിഞ്ഞ രാത്രിയിലെന്റെ തമ്പുരാട്ടിയെ കേറിപ്പിടിച്ചതെന്ന് ഉറക്കെ ചോദിച്ചു. മച്ചിൽ തൂങ്ങിക്കിടന്ന നാലഞ്ചു നരിച്ചീറുകൾ ചിറകടിച്ചുയർന്നു. എന്റെ സ്വരമുയരുന്നതുകേട്ട് ചിത്രത്തിൽനിന്നും തമ്പുരാട്ടി സംസാരിച്ചുതുടങ്ങി.

“വിളിച്ചുകൂവി നീയെനിക്ക് നാണക്കേടുണ്ടാക്കും...”

“എന്നാലും ആരാ എന്റെ പൊന്നു തമ്പുരാട്ടിയെ ഉപദ്രവിച്ചേ...”

തമ്പുരാട്ടി ഒന്നും മിണ്ടാതെ എന്നെ നോക്കി നിന്നു. പിന്നെ മുഖത്തെ കരുവാളിപ്പിലും മുറിവിലും അവർ സ്വയം തടവി.

“എടാ ചെക്കാ... ഇത് കാലത്തിന്റെ മുറിവുകളാണ്...”

അങ്ങനെ പറഞ്ഞയുടനെ തമ്പുരാട്ടി പഴയപടി ചിത്രമായി. തിരിഞ്ഞുനോക്കുമ്പോൾ പ്യൂൺ പിഷാരടി സംശയത്തോടെ എന്നെ നോക്കി നിൽപ്പുണ്ടായിരുന്നു.

“ഇവ്ട വാടാ ഏഭ്യ...”

വിളികേട്ട് ഞാൻ അയാളുടെ അടുത്തേക്ക് ചെന്നു.

“അത്രയ്‌ക്കങ്ങട് അടുത്തേക്ക് വരണ്ട. അവിടെത്തന്നെ നിന്നോളൂ.”

അയാൾ കൽപ്പിച്ചു. ചീഞ്ഞഴുകിയൊരു ശവത്തെ കാണുന്ന അറപ്പോടെ അയാളുടെ നോട്ടവും ഭാവവും. അതിനൊപ്പമൊരു ചോദ്യവുമുണ്ടായി.

“എന്തേ... ഹാളിലേക്ക് ഇത്രയ്‌ക്കങ്ങട് നേരത്തേ...”

മഷിപ്പേന മറന്നെന്നും അതു നോക്കാനെത്തിയതാണെന്നും ഞാൻ നുണ പറഞ്ഞു.

“എന്നിട്ടത് കണ്ടെത്തിയോ?”

ഞാനൊന്നും മിണ്ടിയില്ല.

“എങ്ങനെ ലഭിക്കും, ഈ സ്‌കൂളില് മൊത്തം നിന്റെ കൂട്ടരല്ലേ...”

ഞാൻ തിരിഞ്ഞുനോക്കി. തമ്പുരാട്ടി അപ്പോൾ ഇമവെട്ടിച്ചു. പിഷാരടിയോടു കലഹിക്കേണ്ടെന്ന് ആംഗ്യം കാട്ടി. അനുസരണയോടെ ഞാൻ തലയും കുമ്പിട്ട് പുറത്തേക്കിറങ്ങി.

വൈകിട്ട് കുടീലേക്ക് ചെല്ലുമ്പോൾ പാപ്പനോടു കാളിത്തറയിലെ ചമയങ്ങളെക്കുറിച്ച് ചോദിച്ചു. കരിങ്കാളിയുടെ നിറം ചാലിക്കാനുള്ള കല്ല് വനത്തിനുള്ളിലാണെന്ന് പാപ്പൻ പറഞ്ഞറിയാം. അവിടേക്ക് പോകണമെങ്കിൽ വ്രതമെടുക്കണം. തിരിച്ചിറങ്ങാൻ കഴിയാത്തവിധം കൊടുംവനമാണ്. അകപ്പെട്ടാൽ ദിശ അറിയുകയാണ് പ്രധാനം. ഇരുട്ടില് ഒറ്റപ്പെട്ടു നിൽക്കുമ്പോൾ പതറരുത്. ധൈര്യത്തോടെ കാതോർക്കണം. അരുവിയുടെ ഒഴുക്കാവും അദ്യം കേൾക്കുക. ജലതാളത്തിന്റെ ചുവടുംപിടിച്ച് ഇറങ്ങിപ്പോരണം. ചമയത്തിനായി ശേഖരിച്ച കല്ലുകൾ നെഞ്ചോടു ചേർത്തുതന്നെ കെട്ടിവയ്‌ക്കണം. കാടിറങ്ങുംവരെ ചേർത്തുപിടിയ്‌ക്കുന്ന കല്ലിൽ നമ്മുടെ ഹൃദയത്തുടിപ്പ് നിറയണം. എന്തൊക്കെ തടസ്സങ്ങൾ നേരിട്ടാലും അതിലൊന്നുപോലും പാതിവഴി നഷ്ടപ്പെടുത്തരുത്. അതു നഷ്ടപ്പെട്ടുപോയാൽ പിന്നീടൊരിക്കലും നിനക്ക് കാഴ്‌ചയുണ്ടാവില്ല...

പാപ്പൻ പലതും പറഞ്ഞ് എന്നെ നിരുത്സാഹപ്പെടുത്താൻ നോക്കി. ഒടുവിൽ നിർബന്ധം കൂടിയപ്പോൾഅടുത്ത പൗർണമി വരെ കാത്തിരിക്കാൻ പറഞ്ഞു. എനിക്ക് അതിനുള്ള ക്ഷമ ഇല്ലാണ്ടുപോയി.

പൊടിയാട്ടത്തിന്റെ തലേന്ന് ഉൾവനത്തിലേക്ക് ഞാൻ തനിച്ചുപോയി. വൻമരങ്ങളേയും കടന്ന് മുകളിലേക്ക് കയറുംതോറും ഇരുട്ടിന് കനംവച്ചു. കൂറ്റൻ പാറക്കെട്ടുകൾ താണ്ടി പുൽമേട്ടിൽ എത്തിയതും തിളങ്ങുന്ന കല്ലുകൾ കണ്ടുതുടങ്ങി. ഞാനന്നോളം കാണാത്ത നിറങ്ങൾ... അങ്ങനെയും ചില നിറങ്ങൾ ഭൂമിയിലുണ്ടെന്നത് എന്നെ അതിശയിപ്പിച്ചു. കൈക്കുമ്പിളോളമേ എടുക്കാവൂ. നെഞ്ചോടു ചേർത്തുവയ്‌ക്കുകയും വേണം... പാപ്പന്റെ വാക്കുകൾ ഓർത്തു. നെഞ്ചിലെ തുടിയോടൊപ്പം ചേർത്തുവച്ചവയെല്ലാം അതേ നിറത്തിൽ തുടർന്നു. നിലത്തേക്ക് വീണുപോയവ വെറും കരിക്കട്ടകളായി.

എന്റെ കാഴ്‌ച മങ്ങുന്നോ... അതോ ചുറ്റുമുള്ള ഇരുട്ട് കനക്കുന്നതോ... പതറരുത്, നീ കാതോർത്താൽ മതി... ഞാൻ കാതോർത്തു... എനിക്കപ്പോൾ കാട്ടാറിന്റെ ഇരമ്പം കേൾക്കാനായി. ഞാനതിന്റെ ഈണം പിടിച്ച് താഴേക്കിറങ്ങി.

പിറ്റേന്ന് ഉണരുമ്പോൾ, ഊരിലെ പൊടിയാട്ടത്തിനുള്ള ഒരുക്കങ്ങൾ തുടങ്ങിയിരുന്നു. ആരെയും ശ്രദ്ധിക്കാതെ ചോലയിലിറങ്ങിഞാൻ കുളിച്ചു. ഈറനോടെ കാളിയുടെ കുറി തൊട്ടു. ഉള്ളതിൽ പുതുമയുള്ള കുപ്പായമണിഞ്ഞു. തമ്പുരാട്ടിയെക്കുറിച്ച് ഓർത്തതും സ്‌കൂളിലെത്താൻ തിടുക്കമായി. തുണിക്കെട്ടിൽ സൂക്ഷിച്ചിരുന്ന ചായക്കല്ലുകളെടുത്തു.

പുടവയ്‌ക്ക്‌ ഈ നിറം മതി.

ഞാനെന്നെത്തന്നെ തീർച്ചപ്പെടുത്തി.

സ്‌കൂളിലേക്ക് നടക്കുകയല്ലായിരുന്നു... പറക്കുന്നപോലെ തോന്നി. കാലുകൾക്ക് ചിറക് മുളച്ചു. വഴിയോരത്തു കിടന്നിരുന്ന പാപ്പന്റെ പട്ടികൾ എനിക്ക് പിന്നാലെ കുരച്ചോണ്ടു കുറച്ചുദൂരം വന്നെങ്കിലും തിരിച്ച് കുടീലേക്ക് തന്നെ മടങ്ങി. സ്‌കൂളിലെത്തുമ്പോൾ കൂറ്റൻ മണി മുഴങ്ങിയതുപോലെ ഒരു മുഴക്കം കേട്ടു. ഇത്തവണ ഹാളിന്റെ വാതിലെല്ലാം പിഷാരടി ശ്രദ്ധയോടെ പൂട്ടിയിരുന്നു. ഇലവിൻമേൽ കയറിയുള്ള പരിചയത്തിൽ ഞാൻ ചുമരിലൂടെ അള്ളിപ്പിടിച്ച് മേൽക്കൂരയിലെത്തി. ഓടിളക്കി താഴേക്കു തൂങ്ങുമ്പോൾ കമിഴ്‌േത്താടു പൊട്ടി തറയിൽ വീണു ചിതറി. ഒച്ച കേട്ടതും തമ്പുരാട്ടി തല ഉയർത്തി നോക്കി. ചിത്രത്തിൽനിന്നും അങ്ങനെ നോക്കാൻ വേണ്ടി അവർ കഴുത്തു പുറത്തേക്ക് നീട്ടിപ്പിടിച്ചിരുന്നു. വെള്ളക്കെട്ടിൽ നിന്നും ഒരു വെളുത്ത കൊറ്റി തല ഉയർത്തുന്നതുപോലെയുള്ള അവരുടെ നീളൻ കഴുത്തിന്റെശേല് എനിക്ക് ഒത്തിരിയിഷ്ടമായി.

താഴേക്ക് ചാടുമ്പോൾ എന്റെ നില തെറ്റി. തറയിൽ മുട്ടിടിച്ച് ചിരട്ട പൊട്ടിയോന്നൊരു സംശയം. നീറ്റലും വേദനയും. നീയെന്തായീ കാണിച്ചതെന്ന് തമ്പുരാട്ടി എന്നോടു ചോദിച്ചു. ഞാൻ പറഞ്ഞു... ‘‘നിങ്ങള് ക്ഷത്രിയ വീറുള്ള തമ്പുരാട്ടിയല്ലേ. ചോര കണ്ടാലിങ്ങനെ പരിഭ്രമിക്കാമോ...’’

നിന്റെ ഭാഷയ്‌ക്കൊരു ഇരുത്തം വന്നല്ലോയെന്ന് പറയുമ്പോൾ തമ്പുരാട്ടിയുടെ മുഖത്തൊരു ചിരി നിറഞ്ഞു. കൈയിലൊതുക്കിപ്പിടിച്ച ചായക്കല്ലുകൾ കണ്ടതോടെ ആ ചിരി മാഞ്ഞു. പരിഭ്രമത്തോടെ അവർ ചോദിച്ചു.

“നിനക്കെവിടെ നിന്നും ഇതെല്ലാം ലഭിച്ചു? അതിനുള്ളിലൊരു കാലം ഒളിഞ്ഞിരിപ്പുണ്ട്...”

ചായക്കൂട്ടുകൾ ചാലിച്ച് ഞാനവരെ പുതുക്കി വരച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു. ആദ്യം പുടവയുടെ നിറമാണ് മാറ്റിയത്. പിന്നെ ആടയാഭരണങ്ങളുടെ മിനുപ്പ്, കവിൾത്തടങ്ങളുടെ ചോപ്പ്... നിറങ്ങൾ ഓരോന്നായി മാറിക്കൊണ്ടിരുന്നു. ആകാരത്തോടൊപ്പം തമ്പുരാട്ടിയുടെ സംസാരഭാഷയിലുണ്ടായ വ്യത്യാസം എന്നെ അത്ഭുതപ്പെടുത്തി. വർണങ്ങളോടൊപ്പം അവർക്ക് ചുറ്റുമുള്ള കാലവും മാറുന്നത് ഞാനറിഞ്ഞു. എല്ലാം കഴിഞ്ഞപ്പോൾ ചായക്കൂട്ടിൽ മുക്കിയ ബ്രഷെടുത്ത് ‘ഈ വല്ലിയിൽ നിന്നും ചെമ്മേ പൂക്കൾ... പോവുന്നിതാ പറന്നമ്മ...’ എന്ന് ചിത്രത്തിനു താഴെ ഞാനെഴുതിച്ചേർത്തു...

തമ്പുരാട്ടി അപ്പോൾ ചിത്രത്തിൽ നിന്നിറങ്ങിവന്ന് എന്റെ മുന്നിൽ നിന്നു. എല്ലാറ്റിനും വിധേയപ്പെട്ടതുപോലെയുള്ള ആ നിൽപ്പ് തമ്പുരാട്ടിക്ക് ചേർന്നതല്ലെന്ന് എനിക്ക് തോന്നി. ചായം മുക്കി തമ്പുരാട്ടിയുടെ മുഖത്തെ ഭാവം മാറ്റാൻ ഞാനൊന്നു ശ്രമിച്ചു. അവരെന്നെ വിലക്കി. എന്റെ വലംകൈ ചേർത്തുപിടിച്ചു പറഞ്ഞു.

“വരൂ... നമുക്ക് പോകാം...”

“എങ്ങോട്ട്...”

“നിനക്ക് ഇഷ്ടമുള്ള ഇടത്തേക്ക്...”

ഞാനങ്ങനെ പരിഭ്രമിച്ചു നിൽക്കുമ്പോൾ പുറത്തുനിന്നും വാതിൽ തുറക്കുന്നത് കേട്ടു. വാളും പരിചയുമായി മേനോൻ മാഷും കൈമൾ മാഷും അകത്തേക്ക് കയറി. സ്‌കൂൾവേഷത്തിനു പകരം തിളക്കമുള്ള മുണ്ടായിരുന്നു അവർ ഉടുത്തിരുന്നത്. അങ്കത്തിനെന്നപോലെ അരക്കച്ച ചുറ്റിയിരുന്നു. മേനോൻ മാഷാണ് എന്റെ കൈ രണ്ടും പിന്നാക്കം ചേർത്തു കെട്ടിയത്. കുന്തവും പിടിച്ചുനിന്ന പിഷാരടിപ്യൂൺ നടന്നതെല്ലാം തമ്പുരാനോടു വിശദീകരിച്ചു പറയുന്നുണ്ടായിരുന്നു.

“സരസ്വതീ പൂജ നടക്കേണ്ട മണ്ഡപമാണ്. ഇവിടിട്ടു വേണ്ട... ഇവന്റെ രക്തം വീണാൽ ഇവിടം അശുദ്ധമാകും...”

ചിത്രത്തിൽനിന്ന് അൽപ്പം മുന്നോട്ടിറങ്ങി ഉടവാളും ഉയർത്തിപ്പിടിച്ച് നിൽക്കുന്ന തമ്പുരാനെ ഞാനപ്പോഴാണ് കണ്ടത്. ആദ്യമായാണ് അങ്ങോര് ചിത്രത്തിൽനിന്നിറങ്ങി വരുന്നത്. പിഷാരടിയും മാഷുമ്മാരും തമ്പുരാനു മുന്നിൽ താണുവണങ്ങി നിന്നു. തമ്പുരാനാകട്ടെ ഉടവാള് കൈമൾ മാഷിനെ ഏൽപ്പിച്ചിട്ട് വീണ്ടും പഴയപടി ചിത്രത്തിലേക്ക് അമർന്നു. കുഞ്ഞിനേയും എടുത്തു നിൽക്കുന്ന തമ്പുരാട്ടി പേടിയോടെ എന്നെ നോക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു. അവർ കുഞ്ഞിന്റെ കണ്ണുകൾ രണ്ടും പൊത്തിപ്പിടിച്ചാണ് നിന്നിരുന്നത്.

എവിടെ എന്റെ ദുർഗത്തമ്പുരാട്ടി? ഞാൻ ചുറ്റിനും നോക്കി. തമ്പുരാട്ടിയുടെ ചിത്രത്തിന്റെ ഫ്രെയിം മാത്രം ചുമരിൽ തൂങ്ങിനിൽക്കുന്നത് ഞാൻ കണ്ടു. ഞാനെഴുതിയിട്ട വരികൾ അതിനു താഴെ അപ്പോഴുമുണ്ടായിരുന്നു...

തമ്പുരാട്ടിയേന്നും വിളിച്ച് ഞാൻ കുതറി. അപ്പോഴേക്കും പിഷാരടി എന്റെ കണ്ണുകൾ ശീലകൊണ്ട് കെട്ടിയിരുന്നു.

“അശ്രീകരത്തെ ചുമക്കണമല്ലോ...”

കൈമൾ മാഷ് ദേഷ്യപ്പെടുന്നത് എനിക്ക് കേൾക്കാം. എന്നെയവർ കൈക്കും കാലിനും പിടിച്ച് തൂക്കിയെടുത്തു. ഏതൊക്കെയോ കുടുസ്സുമുറികളിലൂടെ കയറിയിറങ്ങി ഒടുക്കമൊരു നീളൻ മേശപ്പുറത്ത് എന്നെ കിടത്തി. ഒന്നും കാണാൻ വയ്യ... ഒന്നും കാണാനാവാത്തപ്പോൾ മൂക്കുവിടർത്തണം. ചെവിയോർക്കണം. പാപ്പന്റെ ഉപദേശം ഞാനോർത്തു. മൂക്കുവിടർത്തി... കെമസ്ട്രി ലാബാണ്. അലമാരയിൽ അടുക്കിവച്ചിരുന്ന കുപ്പികളിലെ ആസിഡിന്റെ ചൂര് എനിക്ക് തിരിച്ചറിയാനായി. എന്റെ കുപ്പായങ്ങൾ അവർ ഉരിഞ്ഞെടുക്കാൻ തുടങ്ങിയിരുന്നു.

ചിത്രീകരണം: സുധീഷ് കോട്ടേമ്പ്രം

“മഗ്നീഷ്യം റിബൺ ചുറ്റി നമുക്കിത് പൂത്തിരിപോലെ കത്തിക്കാം...”

പിഷാരടിയാണ് അതു പറഞ്ഞത്. നന്നങ്ങാടിയിലിറക്കി ജീവനോടെ ഇവനെ കഴിച്ചിട്ടാൽ മതിയെന്ന് കുഞ്ഞുമൂസദ് തർക്കിക്കുന്നത് കേട്ടു. ആരോ എന്റെ ഉള്ളംകാലേൽ ചൂരലിനടിച്ചു. അങ്ങനെ അടിക്കുമ്പോൾ പൊന്നീച്ച കണ്ണുമ്മേന്ന് പറക്കുമെന്ന് പാപ്പൻ പറഞ്ഞത് ഞാനോർത്തു. അടുത്ത അടിയോടെ ചോദ്യമുയർന്നു.

“നീ ഞങ്ങളുടെ പൊന്നുതമ്പുരാനെ തെറി വിളിക്കും. ഞങ്ങളുടെ തമ്പുരാട്ടിയെ കരിങ്കാളിയാക്കും. അല്ലേടാ നായേ...”

ചീത്ത വിളിച്ചുകൊണ്ടു പിഷാരടി മഗ്നീഷ്യം റിബൺ ചുറ്റി.

“എന്തു വലിപ്പമാടാ ഇതിന്. ചുമ്മാതല്ല... അവള്‌ നിന്നുതന്നത്...”

അയാൾ അങ്ങനെ ഓരോന്നു പുലമ്പിക്കൊണ്ടിരുന്നു.

“ചീക്കച്ചണ്ണൻമാരെ... കൈ കെട്ടിയിട്ടേച്ചാണോടാ ഒരുത്തനെ അടിക്കുന്നത്...”

കരിങ്കാളി കൂടിയതുപോലെ ഞാനവരുടെ മുഖത്തേക്ക് കാർക്കിച്ചു തുപ്പി...

കൈമളുമാഷ് ദേഷ്യത്തോടെ എന്റെ കണ്ണിലെ കെട്ടഴിച്ചു.

“നീ കാണ്... പൂത്തിരിപോലെ കത്തുന്നത്...”

എന്റെ അരക്കെട്ടിൽ നിന്നും തീയും പുകയും ഉയർന്നു. പ്രാണൻ പോകുന്ന വേദനയോടെ ഞാൻ പിടഞ്ഞു. തമ്പുരാട്ടി അപ്പോഴും അവരുടെ നീളൻമുടി അഴിച്ചിട്ട്, എന്റെ നെഞ്ചിലേക്ക് അമർന്നു കിടക്കുന്നതുപോലെ എനിക്ക് തോന്നി. താളിമണത്തിന്റെ ഗന്ധം എന്റെ മൂക്കിലേക്ക് പടർന്നു...

തിളച്ച എണ്ണയെടുക്കാൻ ആരോ പറയുന്നതു കേട്ടു. മാഷുമ്മാര് എന്റെ കൈ രണ്ടും എണ്ണയിലേക്ക് മുക്കിപ്പിടിച്ചു. തൊലിപ്പുറം കുമിളിക്കുന്നതിനൊപ്പം മാംസം വേവുന്ന ദുർഗന്ധം. പിഷാരടി മൂക്കു പൊത്തി.

“ചിത്രവധക്കൂടാവാം...”

“അതു വേണ്ട... ഇവന്റെ വായിലൂടെ കുന്തം കയറ്റി ആസനത്തിലൂടെ ഇറക്കി പൊതു നിരത്തിൽ കുത്തി നിർത്തുന്നതാവും ശേല്... ചത്തു കഴിയുമ്പോ കഴുകൻ തിന്നട്ടെ...”

ഞങ്ങളുടെ ഊരിനു പിന്നിലെ കുന്നിൻചരിവു ഞാൻ കണ്ടു. അവിടം നിറയെ കഴുകൻമാർ എപ്പോഴുമുണ്ടാവും. ചത്തുപോയവരുടെ ശവങ്ങളുമായി ഒരുകൂട്ടം ആളുകൾ അവിടേക്ക് വരാറുള്ളത് ഞാനോർത്തു. അമ്മമാര് കുഞ്ഞുങ്ങളെ പൊതിഞ്ഞു പിടിക്കുന്നതുപോലെയാണ് കഴുകൻ ശവത്തെ പൊതിയുന്നതെന്ന് പാപ്പൻ പറയുമായിരുന്നു.

എന്റെ ശരീരത്തെ ക്ലേശിപ്പിക്കുകയും ഞെരുക്കുകയും ചെയ്‌തുകൊണ്ടിരുന്ന കൊടിയ വേദനകളെല്ലാം കെട്ടടങ്ങിയതുപോലെ എനിക്ക് തോന്നി. ഞാനപ്പോൾ കുന്തത്തിൽ നിന്നിറങ്ങി, തമ്പുരാട്ടിയുടെ കൈയും പിടിച്ച് കുന്നുകയറാൻ തുടങ്ങിയിരുന്നു. തമ്പുരാട്ടിയെന്നെ നീർമാതളച്ചോട്ടിലേക്ക് പിടിച്ചിരുത്തി. താളിയോലയിൽ അവർ എനിക്കുവേണ്ടി ഒരു കീർത്തനമെഴുതാൻ തുടങ്ങി. ഞാൻ ശാഠ്യം പിടിച്ചു. ഇത്തവണ എന്റെ അപ്പച്ചിയുടെ പാട്ട് മതി...

‘കെഴക്കു തിമിന തെളിയട്ടേ

പടിഞ്ഞാറത്തമനം തെളിയട്ടേ

വടക്ക് മാവേലി തെളിയട്ടേ

തെക്ക് തേനാതി തെളിയട്ടേ

മേലാകായം തെളിയട്ടേ

ചവിട്ടും പൂമി തെളിയട്ടേ

ഈരേഴു പതിനാലു ലോകം

തെളിയട്ടേ...’

ഞാനത് ഉറക്കെ പാടി.

എന്റെ ദേഹത്തിലുണ്ടായ മുറിവുകളെല്ലാം ഓരോ വരിയിലും അതിന്റെ താളത്തിലും സുഖപ്പെടുന്നത്‌ തമ്പുരാട്ടി അത്ഭുതത്തോടെ നോക്കിനിന്നു. കസവു തുന്നിയ പുടവ മേപ്പോട്ടുയർത്തി അത്രയും കാലം ഒളിപ്പിച്ചുവച്ച ആ വലിയ സ്നേഹത്തെ വലംകൈയാൽ പുറത്തേക്കെടുത്ത് അവർ എനിക്ക് നേരെ നീട്ടി. കറുപ്പുവലയമുള്ള അതിന്റെ കണ്ണിൽനിന്നും പാലിറ്റുന്നത് ഞാൻ കണ്ടു. അതിലൊരു തുള്ളി എന്റെ ചുണ്ടിലേക്ക് അവർ വീഴ്‌ത്തി...

“ഞാൻ കണ്ണു തുറന്നു...”

നടന്നതെല്ലാം പാപ്പനോടു പറയണമെന്നുണ്ട്. പാപ്പനിൽനിന്നും എനിക്ക് ചിലതെല്ലാം അറിയാനുമുണ്ട്. എനിക്ക് അതിനുള്ള സമയവും ഇരുത്തവും വന്നതുപോല. തമ്പുരാട്ടിയുടെ മടിയിൽ നിന്നെഴുന്നേറ്റ് ഞാൻ ഊരിലേക്ക് നടന്നു.

പാപ്പന്റെ പട്ടികൾ എന്നെ കണ്ട് ഉച്ചത്തിൽ കുരയ്‌ക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു. വഴിയരികിലെ മരച്ചില്ലകളെയെല്ലാം കാറ്റ് വല്ലാതെ ഉലച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു. മലയിറങ്ങി വരാറുള്ള വെളിച്ചം മരങ്ങൾക്കിടയിലൂടെ താഴേക്ക് വരുന്നതു ഞാൻ കണ്ടു. മുറ്റത്തെ ചാരം വീണു തുടങ്ങിയ കനലും കടന്ന് ഞാൻ പാപ്പന്റെ വാതിലിൽ മുട്ടി. അപ്പോൾ അകത്തുനിന്നും നൂറ്റാണ്ടുകളോളം പഴക്കമുള്ളൊരു ഒച്ച കേട്ടു.

“കുഞ്ഞേ നീയിപ്പോൾ ഏതു കാലത്തിൽ നിന്നാണ് എന്നെ വിളിക്കുന്നത്...”

“നമുക്ക് ഏതു കാലവും ഒരുപോലെയല്ലേ പാപ്പാ..”

എനിക്കപ്പോൾ അങ്ങനെ പറയാനാണ് തോന്നിയത്....